top of page

Μνήμη Πολυτεχνείου

"Γλυκέ μου εσύ δεν χάθηκες, μέσα στις φλέβες μου είσαι.

Γιε μου, στις φλέβες ολουνών, έμπα βαθιά και ζήσε"

Γ. Ρίτσος


Τιμούμε και γιορτάζουμε σήμερα μία επέτειο.

Την επέτειο του Πολυτεχνείου της 17ης Νοεμβρίου 1973.

Την ημέρα αυτή της σύγχρονης νεοελληνικής Ιστορίας που μας θυμίζει πως για την λευτεριά χρειάζονται συνεχείς αγώνες.

Στον αγώνα αυτό τα νιάτα της Πατρίδας μας, έδωσαν το μεγάλο, γενναίο παρών τους, με επικεφαλής τους φοιτητές και φοιτήτριες του Πολυτεχνείου.

Κάθε χρόνο όταν πλησιάζει η 17η Νοέμβρη, νιώθουμε μία αδιόρατη μελαγχολία στην καρδιά μαζί με τα πρώτα κρύα του χειμώνα και την ανάμνηση των αιματηρών εκείνων γεγονότων καθώς χύθηκε αίμα νέων ανθρώπων που είχαν και έκαναν όνειρα για την ζωή, και όμως μεθυσμένοι για λευτεριά δεν υπολόγισαν στο τέλος ούτε τις ισχυρές δυνάμεις καταστολής, ούτε τις σφαίρες, ούτε τις ερπύστριες, ούτε τα βασανιστήρια και τις βιαιοπραγίες που ακολούθησαν των γεγονότων.

Ένας ενθουσιασμός ήταν που φούσκωσε με αποφασιστικότητα και ορμή τα στήθη των φοιτητών πέρα από κομματικές παρατάξεις και ιδεολογίες με μία κοινή απαίτηση : "6 χρόνια αρκετά, δεν θα γίνουνε 7", "Κάτω η Χούντα", και "Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία". Αλίμονο, τούτο το τελευταίο σύνθημα--ποιος θα το περίμενε--συνεχίζει να είναι επίκαιρο και ζητούμενο μετά την πάροδο 51 ετών από το 1973!

Τούτες τις μέρες "που ο άνεμος μας κυνηγάει", ακούμε και εμείς το θόρυβο από τις ερπύστριες πάνω στην άσφαλτο, το θόρυβο από τα σπασμένα τζάμια και τις κομματιασμένες πόρτες, τις σειρήνες των αρμάτων και το κροτάλισμα των πολυβόλων, το βογγητό των τραυματισμένων και τον ήχο των περιπολικών και ασθενοφόρων.

Εκεί που έπρεπε να δεσπόζει η ζωή και ο έρωτας, η μάθηση και η έρευνα, η χαρά και η γαλήνη, φτερούγισε η σκλαβιά, η καταπίεση, η ανελευθερία και, τέλος, ο θάνατος!

Για την γενιά του Πολυτεχνείου αξίζουν οι στίχοι του ποιητή: "Τιμή σ' εκείνους όπου στην ζωήν των, ώρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες". Σε νέες "Θερμοπύλες" μετέτρεψαν το χώρο του Πολυτεχνείου και ούτε που το φαντάζονταν πως θα γίνονταν με τα χρόνια συνεχιστές και άξιοι διάδοχοι της γενιάς του '40.

Μεθυσμένοι από το δυνατό κρασί της Ελευθερίας, οι φοιτητές και φοιτήτριες ξεκίνησαν έναν αγώνα εναντίον του καθεστώτος.

Ήταν μοιραίο και επακόλουθο ο αγώνας της νεολαίας, που είχε ξεκινήσει στη Νομική Σχολή λίγους μήνες ενωρίτερα και κορυφώθηκε στο Πολυτεχνείο, να μεταβληθεί από φοιτητική διαμαρτυρία, σε λαϊκό ξέσπασμα!

Και επειδή η ελευθερία δεν χαρίζεται αλλά κατακτιέται, και επειδή η νεολαία αποφάσισε να μιμηθεί τους "Ελεύθερους Πολιορκημένους", στις 14 Νοέμβρη αποφασίστηκε να κλειστούν στο Πολυτεχνείο... Την ίδια ημέρα, οργάνωσαν επιτροπές αγώνα, ενώ άρχισαν να συγκεντρώνουν τρόφιμα, φάρμακα , σκεπάσματα για το κρύο της Αθήνας που ήταν τσουχτερό. Την ίδια στιγμή, κόσμος άρχισε να πλημμυρίζει τον χώρο έξω από το Πολυτεχνείο ενώ ξεκινούσαν οι οδομαχίες με τους αστυνομικούς στις γύρω περιοχές και έξω από το Πολυτεχνείο. Στις 15 Νοεμβρίου μάλιστα οργανώθηκε στο χώρο και Ιατρείο για τα χειρότερα τα οποία περίμεναν ότι θα έρθουν...

Το βράδυ της 15ης Νοέμβρη στην μουδιασμένη από την καταπίεση Αθήνα θα ακουστούν και οι πρώτες εκπομπές των ελεύθερων πολιορκημένων και των ελεύθερων αγωνιζόμενων Ελλήνων, με το πρωταρχικό μήνυμα : "Εδώ Πολυτεχνείο. Εδώ Πολυτεχνείο". Οι φοιτητές στέλνουν αγωνιστικά συνθήματα και ζητούν την συμπαράσταση του λαού και ο λαός προσφέρει την υλική του και ηθική συμπαράσταση!

Το πρωί της 16ης Νοεμβρίου πλέον, η κατάσταση έχει ξεφύγει ολοσχερώς από τον ασφυκτικό έλεγχο της Χούντας.

Γύρω από το Πολυτεχνείο έχουν συγκεντρωθεί μαθητές και μαθήτριες, εργάτες και εργάτριες, δημόσιοι υπάλληλοι και πολίτες κάθε κοινωνικής τάξης.

Οχυρώνεται ο χώρος του Πολυτεχνείου με πρόχειρα οδοφράγματα, περιθάλπονται οι πρώτοι τραυματίες, ενώ οι φοιτητές μοιράζουν έξω προκηρύξεις και προσπαθούν να ακινητοποιήσουν λεωφορεία και τρόλεϋ ώστε να γενικευτεί η εξέγερση κατά της δικτατορίας.

Μην τολμήσει κανένα κόμμα ποτέ να καπηλευτεί την εξέγερση του Πολυτεχνείου και τη συμμετοχή των περίπου 50.000 ανθρώπων στα γεγονότα που ξεκίνησαν την 15η Νοέμβρη και κορυφώθηκαν την 17η. Οι πολίτες προέρχονταν από διάφορα ιδεολογικά ρεύματα και από διάφορες παρατάξεις με κοινό στόχο "να πέσει η Χούντα".

Τώρα, το πώς προέκυψε στις πορείες για το Πολυτεχνείο του 1974, 1975, 1976, και των πρώτων Μεταπολιτευτικών χρόνων γενικά, οι συμμετέχοντες να αγγίζουν το 1.000.000 ανθρώπους, και πού βρίσκονταν όλοι αυτοί στην εξέγερση του Νοέμβρη του 1973, μία πρώτη πρόχειρη απάντηση είναι ότι δεν έχουμε όλοι μας την ίδια γενναιότητα να παίζουμε τη ζωή μας κορώνα-γράμματα όπως έκαναν οι συμμετέχοντες στα γεγονότα του Πολυτεχνείου...

Στα αγνά αυτά Ελληνόπουλα και στους συμμετέχοντες στην εξέγερση του Νοέμβρη του 1973 , αξίζουν επίσης οι στίχοι του ποιητή: "Νωρίς εβγήκανε καταμπροστά στον ήλιο, με πάνω και κάτω απλωμένη την αφοβιά σαν σημαία". Τα όπλα τους στάθηκαν τα ειρηνικά συνθήματά τους και αντιμετώπισαν τα γκλοπς, τα ρόπαλα και τις σφαίρες πέφτοντας πολλοί τραυματίες τόσο στο χώρο του Πολυτεχνείου όσο και στους γύρω δρόμους τα χαράματα της 17ης Νοέμβρη του 1973. Εις μάτην οι κραυγές των φοιτητών από τον Ραδιοφωνικό σταθμό τους : "Αδέλφια μας φαντάροι, είμαστε άοπλοι, μην μας χτυπήσετε". Στις 3 το πρωί το τανκ εισβάλλει στο Πολυτεχνείο. Στρατός και Αστυνομία χτυπούν αλύπητα --αυτές είναι οι εντολές--ωστόσο υπάρχουν φαντάροι και αστυνομικοί που προσπαθούν να βοηθήσουν τους φοιτητές να εγκαταλείψουν το χώρο. Πολλοί πολίτες και φοιτητές συλλαμβάνονται, οδηγούνται στην Ε.Σ.Α., και βασανίζονται.

Το κυνηγητό φοιτητών και πολιτών συνεχίζεται μέσα σε όλο το σκοτάδι της τρίτης μεταμεσονύκτιας ώρας μέχρι το πρωί.

Εξακριβωμένα οι νεκροί θα είναι 18 και οι τραυματίες 1.103. Η δικτατορία, πέρα από τις φυλακίσεις και τις εξορίες, είχε βάψει πλέον τα χέρια της με αίμα Ελλήνων και Ελληνίδων.

Η 17η Νοέμβρη δεν στάθηκε βέβαια το τέλος της αλλά η αρχή του τέλους της. Μία νέα δικτατορία θα επιβαλλόταν μία εβδομάδα μετά τα γεγονότα, αυτή του Ταξιάρχου Ιωαννίδη με μαριονέτες Πρόεδρο της Δημοκρατίας και Πρωθυπουργό, που θα έπεφτε οριστικά τον Ιούλιο του 1974 υπό το βάρος της προδοσίας της Κύπρου και την εισβολή και παράδοση ουσιαστικά του νησιού στους Τούρκους. Μία κατοχή του 39% του εθνικού μας εδάφους που κρατάει μέχρι αυτή τη στιγμή.


Όσοι δεν μπορούμε να πάμε στην Αθήνα ετούτο το Τριήμερο της πικρής μνήμης, ας σταθούμε νοερά μπρος στην πύλη του Πολυτεχνείου και ας συλλογιστούμε πόσο ιερό χρέος έχουμε να διαφυλάξουμε τα αγαθά της ελευθερίας, της ισοτιμίας, της ανεξαρτησίας και της δημοκρατίας. Εκείνοι έκαναν το χρέος τους. Εμείς;

Comentarios


bottom of page